بررسي اثرات ايروبيک و بدنسازي بر سلامتي

 سبک و سنگين اما مفيد 

تمام مردم چه در ايران و چه در جهان معتقدند که ورزش از هر نوع که باشد براي شادابي و سلامتي موثر و مفيد است و کمتر کسي است که ذاتا از ورزش متنفر باشد. اکثر مردم ورزش کردن را دوست دارند ولي به دلايل مختلف اعم از کمبود وقت، مشغله زياد، تنبلي و... از آن گريزانند. بايد همه مردم را آگاه کرد که «ورزش» انجام حرکات سنگين و تمرينات سخت نيست و حتما نياز به محل مناسب، وقت زياد و انرژي فراوان ندارد، بلکه مي توان در خيابان، منزل و محل کار نيز شروع اوليه را انجام داد. «رفعت شمس مداح» مربي و داور آمادگي جسماني و ايروبيک و کار با دستگاه «بادي بيلدينگ» در مطلب زير به بررسي اثرات حرکات ايروبيک (بدون وزنه) و بدنسازي برروي سلامتي افراد پرداخته است که به شرح ذيل ارائه مي شود. حرکات ايروبيک (بدون وزنه) و حرکات بدنسازي (با هالتر، دمبل، وزنه، سيم کش و...) که پايه تمام ورزش هاست را مي توان نه تنها در باشگاه ورزشي بلکه در منزل و محل کار هم، به مدت 15 تا 20 دقيقه انجام داد.
يک کشتي گير يا يک فوتباليست و ورزشکاران ديگر رشته ها بايد اين دو نوع را، البته به صورت نيمه حرفه اي در خلال تمريناتشان انجام دهد. حتي خلبانان جت، بايستي روزانه يک ساعت حرکات بدنسازي با وزنه انجام دهند و عضلات گردن، شانه، سينه و پايشان را تقويت کنند تا هنگام سرعت هاي بالا و پروازهاي مانوري، به دليل عدم رسيدن خون به مغز و سر که دچار نابينايي موقت مي شوند، اين عضلات به کمک آنها بيايد و باعث پمپاژ بهتر خون گرديده و در نتيجه دچار مشکل نشوند.
 «ايروبيک» چيست؟
ايروبيک يعني فعاليتي که عضلات بزرگ را  حداقل 12 دقيقه با حالت ريتميک و موزونبه کار مي گيرد. در شرايطي که سرعت و شدت تمرين قابل تحمل است و نياز بدن به استفاده از اکسيژن براي مدتي افزايش مي يابد، اين فعاليت انجام مي گردد. «ايروبيک» جزو فعاليت هوازي مي باشد يعني شدت تمرين بالاست و مدت تمرين پايين است. از نظر پزشکي، اين ورزش سيستم قلب، عروق، تنفس را تعليم مي دهد و با سرعت و بازدهي بالا اکسيژن را مي گيرد و به قسمتهاي مختلف بدن مي دهد، تنفس يکنواخت از دهان و بيني توام انجام مي شود و باعث تبادل اکسيژن و دي اکسيد کربن، کنترل قند خون، کنترل فشار خون و کم کردن وزن اضافي بدن خواهد شد. ايروبيک وسيله اي موثر براي جلوگيري از افسردگي، بي حوصلگي و بي تابي است، چون هورمون اندروفين در بدن توليد مي شود و باعث ايجاد نشاط، تمرکز ذهن و بالا رفتن خلاقيت فکري مي شود.
بدنسازي (کار با دستگاه)
هالتر، وزنه، دمبل، چوب کش، سيم کش جز» فعاليت هاي قدرتي و غيرهوازي محسوب مي شوند که جز لاينفک (جدا شدني) از تمرينات روزمره ايروبيک هستند.بدنسازي از نظر پزشکي بهترين راه براي جلوگيري از پوکي استخوان است زيرا عمل کلسيم سازي روي استخوان ها انجام مي شود و در افزايش توان و استقامت عضلات موثر است، همچنين نقش مهمي در ايجاد اعتماد به نفس و رضايتمندي از جسم دارد و باعث کاهش خطر پوکي استخوان و بهبود هماهنگي بدن مي شود. اگر يک خانواده چند نفره فرصت يا هزينه رفتن به باشگاه ورزشي را ندارند مي توانند با وسايل کم به صورت دسته جمعي به مدت 20 دقيقه يا بيشتر در منزل تمرينات ايروبيک و بدنسازي را انجام دهند.
فاکتورهاي سن
هر سني براي شروع بدنسازي و ايروبيک مناسب است، به شرطي که صحيح انجام شود. اين ورزش براي سنين مختلف از خردسالان تا بزرگسالان و حتي کودکان استثنايي مفيد است و به دليل حالت ريتميکي که دارد در يادگيري حرکات به افراد کمک مي کند. بهترين سن براي تمرينات بدنسازي از 15 سالگي به بعد است زيرا کودکان پيش از سن بلوغ، نبايد اقدام به انجام ليفت هاي پرقدرت و سنگين نمايند. در عوض مي توان از وزنه هاي سبک با تکرار 10 يا 15 بار تمرين را همراه با مربيان يا والدين انجام داد که بهترين ورزش براي آنها «ايروبيک» است. ولي براي زنان بالاي 40 سال، بهترين ورزش تمرين با وزنه است، البته براي اين سنين که تصميم به شروع تمرين با وزنه را دارند، بهتر است که با مشورت پزشک معالج و انجام آزمايش تراکم استخوان و يک نوار قلبي، اين ورزش را آغاز کنند. از طرفي افراد مسن بايد مراقب بافتهاي نرم خود باشند و با بالا رفتن سن، وزنه هاي سبک تر را مورد استفاده قرار دهند. افراد با سازگاري و تطابق تمرين مي توانند تا اواخر 50 و اوايل 60 سالگي در حاليکه تنها کمي از قدرت خود را با افزايش سن، افزايش دهند، از وزنه هاي سنگين براي تمرين استفاده کنند.
ايروبيک در زنان
خانم ها تصور مي کنند اگر با دستگاه، تمرين بدنسازي کنند، بدن آنها عضلاني مي شود، در اين رابطه بايد گفت که ميزان عضلاني شدن و جذابيت به اين رشته، بين خانم ها و آقايان و افراد مختلف، تفاوت دارد. زيرا بدن خانم ها به علت اختلاف هورموني با آقايان واکنش متفاوت به اين تمرينات نشان مي دهد. چون هورمون تستترون نقش تعيين کننده در تقويت و بهبود حجم عضلاني دارد و در زنان مقدار اين هورمون کم است، در نتيجه تمرينات با وزنه موجب عضلاني شدن آنها نمي شود، بلکه خانم ها مي توانند با برنامه خاص و تمرين با وزنه، عضلات خود را سفت تر کنند. قبل از رسيدن به سن سالمندي و عوارض پيري بهترين ورزش براي بانوان، تمرين بدنسازي (کار با دستگاه) است. زيرا با توجه به محسناتي که گفته شد، تمرينات قدرتي بهترين راه براي جلوگيري از پوکي استخوان و... مي باشد. همچنين توصيه مي شود انجام تمرينات ورزشي با برنامه تغذيه اي مناسب همراه باشد.